Regio Almelo gebruikt nieuw verwijzingsprotocol bij te kort tongriempje!

Ik ben lactatiekundige en ik werk sinds enkele jaren in de Ziekenhuis Groep Twente oftewel ZGT, locatie Almelo. Het eerste doel van mijn werk was, gezamenlijk met de medewerkers van de kraam- en zuigelingenafdelingen de begeleiding en zorg rondom borstvoeding verbeteren en het behalen van het WHO/Unicef certificaat voor Borstvoeding. Dit is in 2008 gelukt! Daarna kwam er tijd voor andere onderwerpen, waaronder het beoordelen en knippen van te korte tongriempjes. Ik heb altijd gedacht dat kinderartsen en verloskundigen na de geboorte ook het tongriempje beoordelen tijdens de inspectie van de mond en was regelmatig verbaasd dat zij een te kort tongriempje niet gediagnosticeerd hadden. Bij navraag bleek dat de artsen/verloskundigen in dit ziekenhuis bij de controle niet ‘bewust’ naar het tongetje te kijken. Het knippen van tongriempjes gebeurde niet vaak. Natuurlijk vielen de duidelijk te korte tongriempjes op en werden die geknipt maar een (verwijzing)protocol was er niet. De vraag of het daadwerkelijk een nuttige ingreep was, werd mij dan ook regelmatig door verloskundigen, kinderartsen en gynaecologen gesteld. Ik heb gewezen op te korte tongriempjes en die werden dan door de ene arts wel geknipt en door de andere niet. Onwillig waren de artsen zeker niet, maar overtuigd ook niet.

Casus met baby met matige groei

Een enkele maanden oude baby met matige groei en langdurige voedingen was gezien door een verloskundige, huisarts en KNO-arts. Allen hadden het te korte tongriempje gediagnosticeerd, maar de kno-arts had de negatieve invloed van dit te korte tongriempje op de borstvoeding niet had ingezien. Het werd het tijd om actie te ondernemen.

Onderbouwing en afspraken

Ik heb literatuur verzameld over het onderwerp, de Hazelbakerscore besproken met de logopedie, materiaal gestuurd naar de kinderartsen en KNO-artsen en een (al bestaand) verwijzingsprotocol aangepast naar onze regio. We hebben een overleg hierover gehad en afspraken gemaakt. Met de artsen is de afspraak gemaakt dat alle te korte tongriempjes die ingestuurd worden, ook daadwerkelijk worden geknipt én dat dit nog dezelfde dag gebeurt of anders een dag later, tot de leeftijd van één jaar en in overleg met de ouders zonder narcose. Intern is de afspraak gemaakt dat de baby’s die in het ziekenhuis geboren worden door de kinderartsen worden geknipt. Er zijn steriele setjes geregeld die nu standaard aanwezig zijn op de kraamafdeling, de polikliniek van de kinderafdeling en op de kinderafdeling. Alle verloskundigen zijn op een overleg geïnformeerd over het verwijzingsprotocol en hebben informatie gehad over het beoordelen van het tongriempje en de symptomen en eventuele gevolgen van een te kort tongriempje. De huisartsen zijn door middel van een digitale nieuwsbrief op de hoogte gesteld en in de zomer worden de consultatiebureaus op een overleg geïnformeerd over dit onderwerp en over het verwijzingsprotocol.

Er worden nu meer tongriempjes geknipt

Binnen een paar weken zijn er meerdere tongriempjes geknipt en komen er via ouders positieve reacties op het snelle reageren. Een kinderarts sprak mij een paar weken na onze gezamenlijke inspanning aan over het artikel van Erica Post (kinderarts in Utrecht) in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. Ze hadden mij altijd wel geloofd, zeiden ze, maar nu helemaal was het grapje wat gemaakt werd. Ik vind het allemaal prima. Zolang te korte tongriempjes maar snel geknipt worden waardoor problemen rondom de borstvoeding opgelost of verder voorkomen worden ben ik tevreden! Soms kan het allemaal zo simpel zijn.

Hazelbakerscore en Verwijzingsprotocol: neem het gerust over voor eigen gebruik!

Wij gebruiken bij twijfel de Hazelbakerscore en we hebben ook een verwijzingsprotocol. Als er lactatiekundigen zijn die dit over willen nemen, ga je gang. Toestemming verleend bij deze.

Frenulotomie is het klieven of laseren van een tongriem of lipbandje. Na de behandeling is enige nazorg van belang om de kansen op succesvolle afloop te vergroten. Er zijn drie documenten met instructies, die niet veel van elkaar verschillen. De stijl van is wat verschillend, dus de een spreekt je mogelijk beter aan dan de ander. Tip: geef het formulier aan je behandelaar of je lactatiekundige. En bekijk ook de filmpjes!

• Nazorg Frenulotomie Instructies 1
• Nazorg Frenulotomie Instructies 2
• Nazorg Frenulotomie Instructies 3
• Tong- en Lipriem films

Lees ook

• Alle artikelen over tongriempjes
• Verwijzingsprotocol: borstvoedingsproblemen door ankyloglossie
• Hazelbaker score voor het beoordelen van de frenulum functie
• Problematische borstvoeding door een te korte tongriem [Nieuwsbericht op Borstvoeding.com]
• Mythes over pijn bij borstvoeding
• Problematische borstvoeding door een te korte tongriem [artikel NTVG]
• Tongriempje knippen in Nederland? [lijst met deskundigen]
• Tongriempje knippen in België? [lijst met deskundigen]
• Het Nieuwe Borstvoeding Boek, Stefan Kleintjes, lactatiekundige Groningen-Bedum & Gonneke van Veldhuizen-Staas, lactatiekundige Helmond
• Eten voor de Kleintjes, kleintjes van 0-4 leren zelf eten, Stefan Kleintjes, kinderdiëtist en lactatiekundige Groningen Bedum; 10e druk september 2019
• Bestel hier je boeken bij Kenniscentrum Borstvoeding