Gentiaan Violet (1% oplossing in water) is nog altijd een prima middel tegen Candida Albicans, al raden we je aan om het niet alleen te gebruiken voor spruw omdat het de tepel en tepelhof kan uitdrogen. Ook lijkt het tegenwoordig minder goed te werken. Candida Albicans is een schimmel die zowel bij kinderen als bij volwassenen een infectie van de huid en/of slijmvliezen (bijvoorbeeld de binnenkant van de mond) kan veroorzaken. Bij kinderen veroorzaakt deze schimmel soms witte plekjes in de mond (spruw) of luieruitslag. Als de tepel van de moeder die borstvoeding geeft met Candida is geïnfecteerd, kan ze ernstige pijn aan de tepel hebben, evenals pijn diep in de borst.
Gentiaan Violet
Gentiaan Violet gebruik je één keer per dag, vier tot zeven dagen achter elkaar. Stop met Gentiaan Violet als de klachten na drie of vijf dagen verdwenen zijn, maar smeer door als dat niet zo is. Gebruik Gentiaan Violet niet langer dan een week achter elkaar. Als je na vier dagen Gentiaan Violet nog helemaal geen verbetering merkt, heeft het geen zin ermee verder te gaan. Ga dan verder met de tepelzalf voor alle doeleinden en bel of mail voor verdere hulp. Gentiaan Violet moet worden gebruikt in een 1% oplossing in water. De basisoplossing kan zijn gemaakt met alcohol of glycerine. Omdat je baby maar weinig Gentiaan Violet per keer krijgt is die alcohol onschadelijk.
nb. De oorspronkelijk alinea van Newman is vervangen omdat de situatie in Nederland en België anders is dan in Canada.
Tepelpijn die door Candida albicans wordt veroorzaakt
De pijn die je krijgt van een Candida-infectie is over het algemeen anders dan de pijn veroorzaakt door slecht aanleggen of een ineffectief drinkende baby.
De pijn van een Candida-infectie
- Voelt vaak branderig, terwijl de pijn van bijvoorbeeld slecht aanleggen, scherp, stekend of knijpend is. Brandende pijn kan echter ook ergens anders van komen en de pijn bij een Candida-infectie is niet altijd branderig.
- Blijft vaak tijdens de hele voeding, en houdt soms ook na het voeden aan. Dit in tegenstelling tot de pijn met een andere oorzaak, die meestal het meest ernstig is bij het aanleggen aan van de baby en tijdens het voeden langzaamaan vermindert (behalve bij ernstig beschadigde tepels, waarbij de pijn gedurende de hele voeding kan aanhouden).
- Kan uitstralen naar de oksel of rug van de moeder. Dit betekent niet per se dat de spruw in de borst of melkkanalen van de moeder zit. Pijn die elders in het lichaam gevoeld wordt dan op de plaats van de oorzaak, is ‘uitgestraalde pijn’ Een voorbeeld daarvan is pijn in de nek veroorzaakt door maagzuur, deze pijn kan tevens onderaan het borstbeen gevoeld worden.
- Hoeft geen veranderingen in het uiterlijk van de tepel of tepelhof van de moeder te veroorzaken, al kan het wat rood zien, kan er wat schilfering zijn, of ziet de huid van de tepelhof er glad en glanzend uit en kan de tepel kloofjes vertonen.
- Begint niet zelden na een periode van pijnvrij voeden. Deze typering op zich is voldoende reden om de behandeling van Candida te proberen. Er zijn echter ook andere oorzaken die tepelpijn na een periode van voeden zonder pijn veroorzaken, zoals melkblaren op de tepel, eczeem of een andere huidaandoening. Pijn kan ook veroorzaakt worden doordat babys de neiging hebben aan de borst te gaan hangen wanneer de melk langzamer stroomt. Een andere mogelijke oorzaak is een nieuwe zwangerschap, waardoor tepels sowieso al gevoelig kunnen zijn en ook kan de melkproductie tijdens een nieuwe zwangerschap achteruit gaan waardoor tepelpijn kan ontstaan.
- Kan samenhangen met recent gebruik van antibiotica door de baby of de moeder, maar dat hoeft niet;
- Kan zeer pijnlijk zijn of jeuken, maar dat hoeft niet.
- Kan aan slechts één kant (borst of tepel) voorkomen.
- Kan alleen in de borst voorkomen. Deze pijn wordt vaak als ‘schietend’ of ‘branderig’ beschreven, en is vaak na de voeding het ergst. Ook ’s nachts schijnt de pijn erger te zijn. De borst ziet er ondanks de pijn normaal uit en voelt normaal aan. Dit is geen mastitis (borstontsteking), anders zou er een pijnlijke harde plek in de borst voelbaar moeten zijn, en er is geen reden om dit met antibiotica te behandelen. Integendeel, antibiotica kan het probleem verergeren.
Let op
- Als de moeder klachten heeft, hoeft de baby geen spruw in het mondje te hebben.
- Een Candida-infectie van de tepel kan tegelijk voorkomen met andere oorzaken van pijn.
Het gebruik van Gentiaan Violet
Wij (Newman) menen dat Gentiaan Violet, gecombineerd met ’tepelzalf voor alle doeleinden’, de beste behandeling is voor moeders die borstvoeding geven en pijnlijke tepels hebben als gevolg van de schimmel Candida Albicans. De reden hiervoor is dat het zelfs goed werkt als het zonder andere middelen gebruikt wordt voor de behandeling van spruw, al raden wij dit niet aan. Het werkt vrijwel altijd en geeft snel verlichting. Het geeft een troep en zal vlekken in kleding geven (die er in de was meestal uiteindelijk wel weer uitgaan, eventueel aangestipt met alcohol), maar niet op de huid. De lipjes van de baby zullen paars kleuren, maar die kleur zal na enkele dagen weer verdwijnen. Gentiaan Violet in de juiste dosering is in Nederland verkrijgbaar bij Eurolac.
Gebruiksaanwijzing van Gentiaan Violet
Gebruik bij klachten van baby in het mondje en/of moeder op de borst
Behandel bij een spruw besmetting op de borst of in het mondje van de baby altijd moeder en kind tegelijk, ook als één van beide geen symptomen heeft.
Behandel tot de symptomen verdwenen zijn of maximaal zeven dagen. Na een pauze van zeven dagen kan als dat nodig is opnieuw worden behandeld.
In de mond van de baby
- Doop een schoon wattenstaafje in de Gentiaan Violet (GV) of maak een gevouwen gaasje vochtig (niet doornat) en druppel of spray er wat GV op. Beschilder hiermee de binnenkant van het mondje. Indien meer GV nodig is een nieuw wattenstaafje of gaasje nemen.
- Let op: laat het kind niet de GV van het wattenstaafje zuigen!
- Wacht minimaal 15 minuten met aanleggen
- Of: behandel na een voeding of tussen voedingen door.
Op de borst
- Maak een gaasje of wattenschijfje vochtig (niet doornat), druppel er wat GV op, zodat het hele gaasje paars wordt. Beschilder hiermee het hele gebied van tepel en tepelhof dat de baby in het mondje heeft bij het drinken. Indien meer GV nodig is een nieuw gaasje of wattenschijfje nemen.
- Of: houd het verstuiverflesje ca. 5 Ã 10cm van de tepel en tepelhof en spuit een egaal dun laagje GV.
- Wacht minimaal 15 minuten met aanleggen
- Of: behandel na een voeding of tussen voedingen door.
Gebruik bij bestrijden van besmetting op andere plaatsen
Op andere plaatsen
- Maak een gaasje of wattenschijfje vochtig (niet doornat), druppel er wat GV op, zodat het hele gaasje paars wordt. Beschilder hiermee het hele besmette gebied of gebruik de verstuiver voor een meer egale verdeling.
- Bij een inwendige vaginale schimmelinfectie: bevochtig een tampon met water (niet doornat) en bespray met GV. Breng de tampon in en haal deze na maximaal een nacht weer weg. Eén maal daags herhalen tot de symptomen verdwenen zijn of maximaal 7 dagen.
- Babybilletjes: GV aanbrengen (met watje of spray), even laten drogen, en vervolgens met een neutrale zeer vette zalf insmeren. Behandelen met kant en klare GVzalf is ook mogelijk.
Andere toepassingen
Verstuiver
- Houd het flesje op 5 tot 10cm van de te behandelen plaats en spray GV egaal. Niet met de verstuiver in het mondje sprayen, omdat de baby dan wat van de GVnevel zou kunnen inademen. De GVverstuiver is ook zeer geschikt voor gebruik op andere lichaamsdelen.
Zalf
- Gentiaan Violet in een 1% oplossing in vet (lanoline met plantaardige olie) is geschikt om dun te worden aangebracht op de tepel en tepelhof indien deze als gevolg van de spruw en eventueel gebruik van andere middelen breekbaar en droog is geworden.
- Voor babybilletjes is de GVzalf geschikt om in een dikkere laag te worden aangebracht om zo de schimmel van de lucht af te sluiten en de jeuk te verminderen.
- GVzalf is ook geschikt voor schimmelinfecties op andere plaatsen van het lichaam.
- GVzalf mag 3 keer per dag worden aangebracht gedurende 7 tot 8 dagen.
Schoonmaken
De paarse verkleuringen van de huid verdwijnen binnen enkele dagen. Op huid die geregeld wordt gewassen, vaak al binnen een dag. Bescherm kleding tijdens het toepassen. Vlekken in kleding en beddengoed gaan er uit na een of meerdere kookwassen. Of met hulp van alcohol, een vlekoplosser of zuurstofactief middel. Verontreinigde oppervlakten kunnen ook worden schoongemaakt met alcohol of een zuurstofactief middel.
Bijwerkingen
Gentiaan Violet 1% in water opgelost, is veilig bij juist gebruik. Dus niet innemen en niet langer dan 3-7 dagen achtereen gebruiken. Bij mensen met een gevoelige huid kan een lichte irritatie optreden. In dat geval kan het middel 1 op 1 worden verdund met water of het gebruik wordt gestaakt. Bij gebruik van te sterke concentraties, bij langdurig gebruik en bij overdosering kan irritatie van de huid optreden, eventueel met blaren. Inwendig gebruik (inslikken) is in grote, langdurige doseringen mogelijk kankerverwekkend; dit effect is niet aangetoond bij normaal gebruik op de slijmvliezen in de mond of andere lichaamsdelen.
Nogmaals
Gentiaan Violet is een paarse inkt, een effectief middel ter bestrijding van schimmels en bacteriën die huidinfecties veroorzaken, bijvoorbeeld spruw in de mond van de baby, op tepels en tepelhoven, vaginale schimmelinfecties en kalknagels of infecties met stafylokokken op beschadigde en broeierige huid.
In een flesje zit Gentiaan Violet opgelost in weinig alcohol, vervolgens verdund met 100 delen water (maximaal 0,5% Gentiaan Violet en maximaal 0,5% alcohol).
Behandel 1 keer per 24 uur gedurende 3 tot 7 dagen. Indien nodig na een week herhalen. De inhoud van één flesje is 10ml. Dit volstaat voor een volledige behandeling van moeder en kind.
Download hier de gebruiksaanwijzing voor Gentiaan Violet.
Gentiaan Violet bestellen bij Eurolac
Lees ook
- Je baby aanleggen en succesvol borstvoeding geven
- Zoek lactatiekundige in Nederland of België
- Vasospasme en syndroom van Raynaud
- Spruw: wat doe je eraan?
- Gentiaan Violet bij behandeling van lactatie gerelateerde schimmelinfecties: obsoleet of innovatief?
- Fluconazol (Diflucanâ¢)
- Candida Protocol
- Borstvoedingshoudingen
- Behandeling van pijnlijke tepels en pijnlijke borsten
- Spruw: wat doe je eraan?
- Welk medicijn mag bij borstvoeding?
- Het Nieuwe Borstvoeding Boek, Stefan Kleintjes, lactatiekundige Groningen-Bedum & Gonneke van Veldhuizen-Staas, lactatiekundige Helmond
- Eten voor de Kleintjes, kleintjes van 0-4 leren zelf eten, Stefan Kleintjes, kinderdiëtist en lactatiekundige ibclc; 5e druk 2015
- Bestel hier je boeken bij Kenniscentrum Borstvoeding
Heb je nog vragen? Lees ook…
- The ultimate breastfeeding book of answers, Jack Newman
- The latch and other keys to breastfeeding success, Jack Newman
- Mail Jack Newman
- Bekijk borstvoedingvideo’s
- Kijk op de site van Jack Newman
Artikelgegevens
- Hand-out #Using Gentian Violet © 2005. Vertaling © 2010
- Vertaling: Danielle Mitchell, Grietje Elsien de Jong-Taekema
- (Eind)redactie: Gonneke van Veldhuizen-Staas, Karin Dunning, Stefan Kleintjes
- Deze hand-out mag zonder verdere toestemming gekopieerd en verspreid worden, op voorwaarde dat hij in geen geval gebruikt wordt in enige context die de WHO-code op de marketing van vervangingsmiddelen van moedermelk schendt én dat tevens wordt voldaan aan de criteria gesteld in copyright
- Written and revised (under other names): Jack Newman, MD, FRCPC, IBCLC © 1995-2005
- Revised: Jack Newman MD, FRCPC, IBCLC and Edith Kernerman, IBCLC, © 2008, 2009