In dit artikel beschrijft Martien van den Berg hoe het geven van borstvoeding een bijdrage levert aan duurzame ontwikkeling.
Daarnaast wordt ingegaan op de noodzaak van het geven van borstvoeding in ontwikkelingslanden.
Borstvoeding of de fles in de westerse wereld
Er bestaat ongerustheid vanwege het feit dat in moedermelk milieuverontreinigende stoffen voorkomen. Sommige verontreinigingen in ons milieu, met name PCB’s en dioxines stapelen zich op in menselijk vetweefsel en worden met de borstvoeding uitgescheiden. Tot nu toe is er geen enkel bewijs gevonden dat de verontreinigingen schade berokkenen aan baby’s op zowel korte als langere termijn.
We kunnen ons afvragen waarom borstvoeding niet altijd vanzelfsprekend terwijl borstvoeding de ‘eigenlijke’ voeding is en flesvoeding gezien moet worden als het ‘alternatief’. Borstgevoede baby’s lopen minder kans op allerlei aandoeningen dan flesgevoede baby’s. Belangrijk is wel dat gedurende de zwangerschap en de zoogperiode bewust vermageren vermeden wordt. Het is natuurlijk wel vreemd dat er nauwelijks gediskussieerd wordt over hoe we het beste de verontreinigingen uit ons milieu kunnen halen en voorkomen. Een zeer beperkt gebruik van dierlijke vetten kan de opstapeling van dioxines in het vetweefsel verminderen.
Borstvoeding of de fles in ontwikkelingslanden
In de jaren vijftig begon de massaproduktie van flessenvoeding. Reklamekampagnes prezen flesvoeding aan als symbool van vooruitgang. In ontwikkelingslanden worden gratis monsters uitgedeeld. Posters met blakend gezonde blanke baby’s geven te verstaan dat flesvoeding modern en veel beter zou zijn dan borstvoeding. Flessenvoeding is een statussymbool geworden.
In ontwikkelingslanden heeft het geven van de fles echter rampzalige gevolgen. Ouders kunnen vaak de gebruiksaanwijzing op blikken melkpoeder niet lezen omdat zij analfabeet zijn of omdat de etiketten in een andere taal gedrukt zijn. Om geld te besparen wordt het poeder vaak onverantwoord veel verdund. Gebrek aan schoon water en sterilisatiemogelijkheden zorgen ervoor dat flessen en spenen een bron van ziektekiemen worden. Diarree, maag-darminfekties, uitdroging en ondervoeding van baby’s zijn het gevolg. Borstvoeding heeft namelijk een immuniserende werking. Het is een natuurlijke vaccinatie.
De World Health Organisation (WHO) schat dat jaarlijks 1,2 miljoen baby’s onnodig overlijden omdat ze poedermelk krijgen in plaats van moedermelk.
Borstvoeding = milieuvriendelijk
Flesvoeding zorgt voor een forse belasting van ons milieu. Het past niet in een duurzame ontwikkeling.
- Voor elke drie miljoen met kunstvoeding gevoede baby’s worden 45 miljoen blikken gebruikt. Dit is 70.000 ton metaalafval en kilo’s etiketten van papier verontreinigd met drukinkt.
- Volgens Mexicaanse milieudeskundigen kost de produktie van 1 kg kunstvoeding 12,5 m2 regenwoud. Gevolg is ontbossing, erosie. Bij volledige flesvoeding in India zouden 114 miljoen melkkoeien nodig zijn en die produceren zo’n 100 miljoen ton methaangas dat bijdraagt aan het broeikaseffekt.
- Bij een gemiddelde terugkeer van de menstruatie bij borstvoedende moeders bij 14 maanden na de bevalling zou Groot Britannie alleen al 3000 ton papier besparen aan maandverband.
- Door borstvoeding als voorbehoedmiddel worden meer bevruchtingen voorkomen dan door alle voorbehoedmiddelen tezamen. Een moeder die haar baby op verzoek voedt kan tijdens een vruchtbare periode van 20 jaar zeven keer zwanger zijn. Terwijl een moeder die flesvoeding geeft dertien zwangerschappen kan doormaken.
- Voor ieder flesje kunstvoeding wordt ongeveer drie liter water verbruikt bij de bereiding en bij de afwas.
Conclusie
Borstvoeding gebruikt veel minder grondstoffen dan kunstvoeding. Er wordt geen gebruik gemaakt van energie voor bereiding, transport, verpakkingsmateriaal, etiketten, flessen of spenen. Schoon water nodig voor de bereiding en het reinigen van de flessen en spenen is een schaars artikel zowel in de derde als de westerse wereld.
Borstvoeding heeft een opmerkelijke immuniserende werking en kan gebruikt worden als natuurlijk voorbehoedmiddel.
Borstvoeding is ‘s werelds grootste en schoonste natuurlijke voedselbron voor baby’s. Het is een natuurlijke bron die beschermd moet worden.