Ben je van plan om je geadopteerde baby of je baby die door een draagmoeder is gebaard, borstvoeding te geven? Geweldig! Dit is niet alleen goed mogelijk; er is een goede kans dat je een behoorlijke hoeveelheid melk zal produceren. Het is echter wel anders dan borstvoeding geven aan een baby van wie je negen maanden zwanger was. Maar met een beetje vastberadenheid en doorzettingsvermogen zul je kunnen genieten van de prachtige band die borstvoeding met zich meebrengt en bovendien zullen jij en de baby ervan profiteren.
Leestip:
Moedermelk produceren zonder zwangerschap: Protocollen voor het opwekken van melkproductie
Borstvoeding geven aan je baby waar je niet zwanger van was, bestaat uit het drinken van je baby aan de borst, en ook uit het kunnen maken van moedermelk. Slechts een kleine groep vrouwen kan genoeg melk kan produceren om een baby die ze niet zelf heeft gedragen volledig te kunnen voeden. Maar borstvoeding geven is meer dan alleen moedermelk. Veel moeders zijn al tevreden als ze borstvoeding kunnen geven en verwachten niet dat ze ook alle melk die de baby nodig heeft, zelf zullen maken. De meeste moeders zoeken vooral die speciale moeder-kind relatie, die unieke verbondenheid en biologische hechting die door de borstvoeding ontstaat. Een moeder met een geadopteerde baby verwoordde het als volgt: ‘Ik wil borstvoeding geven. Als de baby ook nog moedermelk krijgt, is dat meegenomen’.
De baby laten drinken aan de borst
Tepel-speenverwarring wordt door velen niet erkend, maar toch is het echt wel zo dat de baby aan de borst in de war kan raken als hij al te vroeg naast de borst ook met een speen of fles gevoed wordt. Hoe sneller je je baby na de geboorte aanlegt, hoe beter. Hoe meer je kunt vermijden dat je baby met een fles of speen gevoed wordt voor dat je begint met het borstvoeden, hoe beter. Baby’s hebben een continue melkstroom in de mond nodig om aan de borst te willen drinken en te blijven drinken. Dit is met name belangrijk als ze al gewend zijn geraakt aan een melkstroom uit een fles of via een andere manier van voeden, zoals het cupje of met vingervoeden. Dus, wat kun je doen?
Bespreek het met het personeel van het ziekenhuis waar de baby geboren zal worden en vertel de hoofdverpleegkundige en de lactatiekundige van je plannen om de baby borstvoeding te willen geven. Zij moeten je wensen inwilligen om de baby met een cupje of door vingervoeding te voeden als jij de baby niet onmiddellijk na de geboorte zelf kan voeden. Tegenwoordig wordt steeds vaker geregeld dat de adoptiemoeder bij de bevalling aanwezig is en onmiddellijk na de geboorte de baby aanlegt om te voeden. Hoe sneller je begint, hoe beter. Dit is een situatie die al op voorhand besproken moet worden met de moeder die de baby gedragen heeft en als er een advocaat bij betrokken is, bespreek het dan ook met je advocaat.
In dit stadium is het van groot belang dat je je nieuwe baby huid-op-huid contact biedt, waarbij jijzelf je bovenlijf ontbloot hebt en je baby alleen een luier draagt. Het draagt bij tot de nodige uitwisseling van zintuiglijke informatie tussen jou en je baby en het helpt bij het stabiliseren van verscheidene fysiologische en stofwisselingsprocessen in het lichaam van je baby, zoals het in stand houden van zijn bloedsuikers en stabiliseren van hartslag, ademhaling, bloeddruk en zuurstofgehalte. Tegelijkertijd zorgt het intieme contact tussen je baby en jou ervoor dat je baby in contact komt met dezelfde ziektekiemen die jij bij je hebt. Ook kan je baby zo makkelijker wennen aan zijn nieuwe omgeving terwijl hij tegelijkertijd gestimuleerd wordt om je borst te nemen, wat je melkproductie weer stimuleert.
Sommige vrouwen die de baby afstaan zijn bereid om hem de eerste dagen zelf te voeden. In geval van adoptie maken maatschappelijk werkers en anderen zich hierover soms zorgen omdat het ertoe kan leiden dat de moeder op haar beslissing om de baby af te staan, terugkomt. Dit kan gebeuren en misschien wil je dit risico niet lopen. In geval van draagmoederschap kan het zorgen voor onverwachte gevoelens van spijt en wrijving tussen de biologische moeder en draagmoeder. Theoretisch gezien is dit een mogelijkheid, maar het zou goed zijn voor de baby als de draagmoeder de baby toch voedt na de bevalling zodat de baby de kans krijgt om te leren hoe hij borstvoeding moet nemen. Op deze manier krijgt hij de essentiële colostrum en hoeft hij niet eerst kunstvoeding te krijgen. Je kunt ook de draagmoeder vragen om de eerste weken haar melk af te kolven, zodat je moedermelk hebt en je baby geen kunstvoeding hoeft te geven. Gebruik dan de borstvoedingshulpset.
Goed aanleggen is bij moeders met onvoldoende melkproductie nog belangrijker dan bij moeders die voldoende productie hebben. Goed aanleggen betekent pijnloos voeden en de baby zal meer melk krijgen of je productie nu minimaal is of overvloedig.
Als de baby bijvoeding moet krijgen, geef je dit met de borstvoedingshulpset terwijl de baby aan de borst is. Baby’s leren aan de borst te drinken door borstvoeding te krijgen, niet via vingervoeding of voeden uit een kopje of fles. Uiteraard kan je melk die al eerder is afgekolfd als bijvoeding geven. En, als je het kunt krijgen, is melk uit een moedermelkbank de beste tweede keus. Met een borstvoedingshulpset is je baby nog steeds ‘aan de borst’, ook al krijgt hij een supplement. En was dat niet wat je wilde; jouw baby aan de borst?
Als je problemen hebt om je baby aan de borst te krijgen, zoek dan zo snel mogelijk hulp, het liefst van een lactatiekundige.
Moedermelk produceren
Ga zodra je weet dat er een baby onderweg is naar een lactatiekundige en begin met het op gang brengen van je melkproductie. Onthoud goed dat je misschien nooit voldoende melk zal produceren voor je baby, hoewel het soms mogelijk is. Laat je niet ontmoedigen als je de hoeveelheid melk ziet die je kolft voor de baby er is. Je kunt zelf nooit de hoeveelheid melk kolven die een baby uit de borst kan halen als hij goed is aangelegd en goed drinkt. Het belangrijkste doel van het kolven voordat de baby er is, is het op gang brengen van de veranderingen in de borsten die nodig zijn voor de borstvoeding. Dat je tegelijkertijd misschien een voorraadje moedermelk opbouwt is mooi meegenomen.
Het gebruik van de medicijnen die hieronder staan beschreven, zorgt ervoor dat je borsten de nodige verandering ondergaan om moedermelk te kunnen maken. De bedoeling is dat je lichaam denkt dat je zwanger bent. Deze medicijnen zijn niet per se nodig voor je melkproductie, maar ze helpen zeker bij het opvoeren ervan.
Hormonen
Oestrogeen en progesteron. Als je lang genoeg van tevoren weet dat er een baby komt, zo ongeveer een maand of drie, vier, dan zal een combinatie van deze twee hormonen je borsten voorbereiden op het maken van melk. Neem bijvoorbeeld de pil en sla de stopweek over. Ga dus door met het slikken van de pil. Je kunt ook oestrogeen pleisters gebruiken en progesteron in orale vorm nemen. Je vindt er hier meer informatie over. Vraag er naar bij je lactatiekundige of via Asklenore. Het is verstandig om deze hormonen te nemen vanaf zes weken voor de baby geboren wordt.
Domperidon
Je begint met 30 mg driemaal daags, maar sommige vrouwen hebben tot 40 mg viermaal daags nodig. Je blijft domperidon innemen ook nadat je met de hormonen bent gestopt. Meestal moet je met domperidon doorgaan tot je meerdere maanden borstvoeding geeft. Lees ook de twee artikelen over domperidon of neem contact op met je lactatiekundige.
Kolven
Als je kunt, huur een elektrische kolf met dubbele afkolfset. Als je beide borsten tegelijkertijd kan afkolven, duurt het kolven niet alleen half zo lang, maar het zorgt ook voor een betere melkproductie. Begin met kolven op het moment dat je stopt met de hormonen. Doe wat je kan. Als twee maal per dag in het begin mogelijk is, kolf dan twee maal. Als je door de week een maal per dag kan kolven en in het weekend zes maal, is dat ook prima. Je partner kan je ook helpen met tepelstimulatie om je productie te stimuleren.
Zal ik voldoende melk produceren?
Misschien wel, maar reken er niet op. Maar ook als je geen of niet genoeg melk maakt, kun je borstvoeding blijven geven zodat je toch van die unieke relatie met je baby kan genieten. Een beetje moedermelk is overigens altijd nog beter dan helemaal geen moedermelk!
Als je besluit om de medicatie te nemen (de hormonen en/of Domperidon), dan moet je huisarts er van op de hoogte zijn dat je dit neemt en waarom. Het is van groot belang om medisch onderzocht te zijn en je bloeddruk te laten meten alvorens je begint met de medicijnen. Ernstige bijwerkingen zijn tot nog toe weinig voor gekomen maar dat betekent niet dat ze niet voor kunnen komen. Je moet onder controle van je huisarts staan en als de baby er is dan moet je consultatiebureau arts of kinderarts ook weten dat je hem borstvoeding geeft en hij of zij moet de ontwikkeling van de baby volgen net zoals hij dat bij iedere andere baby zou doen.
Lees ook
- Moedermelk produceren zonder zwangerschap: Protocollen voor het opwekken van melkproductie
- Protocol om de inname van moedermelk door de baby te verhogen
- Informatie en protocollen over het geven van borstvoeding aan een geadopteerde baby
- Domperidon 1
- Domperidon 2
- Je baby aanleggen en succesvol borstvoeding geven
- Het gebruik van een borstvoedingshulpset
- Zoek lactatiekundige in Nederland of België
- MoedermelkNetwerk
- The influence of context on the success of adoptieve breastfeeding: Developing countries and the West
- How two lesbian mamas share breastfeeding duties
- Het Nieuwe Borstvoeding Boek, Stefan Kleintjes, lactatiekundige Groningen-Bedum & Gonneke van Veldhuizen-Staas, lactatiekundige Helmond
- Eten voor de Kleintjes, kleintjes van 0-4 leren zelf eten, Stefan Kleintjes, kinderdiëtist en lactatiekundige Groningen Bedum; 10e druk september 2019
- Bestel hier je boeken bij Kenniscentrum Borstvoeding
Heb je nog vragen? Lees ook…
- The ultimate breastfeeding book of answers, Jack Newman
- The latch and other keys to breastfeeding success, Jack Newman
- Mail Jack Newman
- Bekijk borstvoedingvideo’s
- Kijk op de site van Jack Newman
Artikelgegevens
- Hand-out #Breastfeeding your adopted baby © 2005. Vertaling © 2010
- Vertaling: Danielle Mitchell, Grietje Elsien de Jong-Taekema
- (Eind)redactie: Gonneke van Veldhuizen-Staas, Karin Dunning, Stefan Kleintjes
- Deze hand-out mag zonder verdere toestemming gekopieerd en verspreid worden, op voorwaarde dat hij in geen geval gebruikt wordt in enige context die de WHO-code op de marketing van vervangingsmiddelen van moedermelk schendt én dat tevens wordt voldaan aan de criteria gesteld in copyright
- Written and revised (under other names): Jack Newman, MD, FRCPC, IBCLC © 1995-2005
- Revised: Jack Newman MD, FRCPC, IBCLC and Edith Kernerman, IBCLC, © 2008, 2009