Half augustus 2011 was ik uitgerekend van mijn eerste kindje, dat gezond en wel toch al eind juli bij mij aan de borst lag te drinken! Maar voor ik daar meer over vertel, eerst even een stukje terug in de tijd…
1 juli 2011 ging mijn zwangerschapsverlof in, heerlijk! Lekker de tijd om uit te rusten, het ‘nestje’ klaar te maken en mij voor te bereiden op de bevalling en komst van de kleine. Een vriendin had me het boek Borstvoeding in handen gedrukt; zij had het zelf een gemis gevonden dit niet gelezen te hebben vóór de bevalling. Dus ik volgde haar advies gretig op. In de index zocht ik direct op ‘diabetes’, en ja er stond iets over in! Dit was gelukkig overwegend positief! Borstvoeding en diabetes gaan goed samen, maar er zijn wel wat bijzonderheden, zoals de lage bloedsuiker van de baby bij de geboorte en een vertraagde melkproductie bij de moeder. Hierover wilde ik meer weten!
Kolven voor de geboorte
Ook op internet las ik me in over borstvoeding. Ik zocht met name naar de ervaringen van andere vrouwen hiermee. Op het diabetesforum trof ik een berichtje van een andere aanstaande moeder met diabetes die informatie aanbood over borstvoeding! Dit bericht en de informatie die ik van haar kreeg, heeft een ontzettend positieve wending gegeven aan mijn ‘borstvoedingstraject’.
De informatie ging over het kolven voor de geboorte, zowel in brede zin als speciaal voor moeders met diabetes. Hieruit kwam voor mij een aantal belangrijke punten naar voren
-
\t
- borstvoeding zorgt voor een goede stabilisatie van de bloedsuiker van het pasgeboren kindje (beter dan kunstmatige zuigelingenvoeding of een infuus!);
- kindjes van moeders met diabetes hebben een verhoogde kans om met een lage bloedsuiker geboren te worden en dús extra belang bij het snel krijgen van voeding;
- bij vrouwen met diabetes type 1 komt de melkproductie vaker traag op gang, terwijl dus juist snel melk nodig is voor het kindje;
- uit onderzoek is naar voren gekomen dat kunstmatige zuigelingenvoeding een stofje bevat (bovine serum albumine) dat geassocieerd wordt met een auto-immuun reactie. Deze auto-immuun reactie wordt weer gelinkt aan een verhoogde kans op het ontwikkelen van diabetes type 1; in het bijzonder voor kindjes waar ook al diabetes type 1 in de familie is…
\t
\t
\t
Voordelen van vooraf colostrum verzamelen
Door vooraf colostrum te verzamelen, wordt de kans dat mijn kindje bijgevoed moet worden met kunstmatige zuigelingenvoeding veel kleiner. En dus ook de kans dat zij diabetes type 1 zal krijgen! Daar doe je het als moeder natuurlijk voor. Als je zelf diabetes hebt, weet jij als geen ander hoe het is om diabetes te hebben en ik wilde er alles aan doen om de kans dat zij het zou krijgen te verkleinen!
Vooraf kolven heeft een aantal voordelen. Zo leer je je borsten (beter) kennen, krijg je zelfvertrouwen als je de druppels colostrum eruit ziet komen (leg de lat niet te hoog voor jezelf!) en komt de melkproductie al wat op gang voor dat het kleintje er is. En wat ik zelf wel bijzonder vond, is dat ik op deze manier ook al echt bezig was met mijn kindje en met borstvoeding omdat ik er elke dag wat tijd voor vrij maakte.
De lactatiekundige was positief
Voor ik begon met het kolven, heb ik een consult gehad bij de lactatiekundige in het ziekenhuis. In een folder over borstvoeding die ik tijdens een voorlichtingsavond kreeg, stond het nummer van de lactatiekundige, dus ik kon haar makkelijk bereiken. Het gesprek dat twee dagen later al plaats vond, was positief. In dit ziekenhuis kenden ze het idee van vooraf kolven nog niet, maar ze stonden er duidelijk niet negatief,dus positief,tegenover! Ik verliet het ziekenhuis dus met tips, een goed gevoel én tien kleine plastic potjes om de eerste melk (colostrum) in op te vangen!
De lactatiekundige benadrukte overigens wel dat ik niet té vroeg (voor week 37) mocht beginnen met kolven en dat ik bij eventuele buikkramp (menstruatiepijn/voorweeën) zou moeten stoppen… In sommige artikelen wordt dit ook genoemd. Het hormoon dat vrijkomt bij het kolven voor de bevalling, zou de bevalling kunnen opwekken. In andere onderzoeken werd weer gevonden dat het geen verhoogd risico op vroeggeboorte veroorzaakt! Het hormoon, oxytocine, komt onder andere ook vrij bij het eten van chocola en kussen of vrijen… nou daar had ik ook nog geen weeën van gekregen!
En wat voor mij persoonlijk ook nog uitmaakte: de bevalling zou anders toch ook vroegtijdig worden ingeleid. Dit laatste maakte het voor mij echter wel wat lastig wanneer ik dan zou gaan beginnen met kolven… Want week 37 was misschien wel te laat? En week 35 te vroeg? Tijdens de controle in het ziekenhuis in week 36 was alles goed met de baby en mij, wel werd weer genoemd dat we in ieder geval in week 38 zouden worden ingeleid. Toen besloot ik ’s middags maar eens te gaan beginnen! Het kon namelijk best langzaam op gang komen en een klein voorraadje, ongeveer 50 milliliter volgens de lactatiekundige, zou mooi zijn!
Kolven met de hand
Van te voren had ik wat filmpjes op internet gekeken over het kolven met de hand, maar laat je hierdoor niet misleiden: dit gaat over het kolven van moedermelk en niet over druppeltjes colostrum! Dat laatste is namelijk echt anders, want het druppelt er rustig uit, in tegenstelling tot de melk, die je er later meer uit kan ‘spuiten’.
De eerste druppels kwamen erg langzaam, maar hierop had ik me ook ingesteld. Elke druppel was er één, zo bleef het positief! Ik ving het de eerste keer op met een lege ampul uit mijn insulinepomp. Erg handig, want daarmee kun je ook ‘zuigen’ en gaat er niks verloren! De eerste dag was ik blij met zo’n twee milliliter.
De dag erna besloot ik ’s ochtends na het ontbijt er weer rustig voor te gaan zitten. Elke borst zo’n tien minuten rustig masseren en kolven. Aan het eind van de dag herhaalde ik dit een keer. Dit zorgde voor zo’n vier milliliter dikke gele druppels. Ook weer opgevangen in de ampul.
De derde dag kwam het bij mij écht op gang! Ik ging nu voor ruim tien milliliter in een potje door twee keer te kolven. De dagen hierna werd het tien milliliter per keer. Mij was geadviseerd het direct in te vriezen, in de hoeveelheden van tien tot vijftien milliliter, omdat dit de hoeveelheid is die de baby de eerste 24 uur per voeding zou krijgen. Ik besloot om niet vaker dan twee keer per dag te kolven, want dit leverde voor mijn idee voldoende op (twee voedingen per dag). Als je vaker kolft, komt er ook meer. Dit kan dus handig zijn als je wat minder per keer kolft.
De lactatiekundige met wie ik nog even telefonisch contact had, gaf aan dat ik nu ook zou kunnen stoppen, zo’n 40 milliliter leek haar voor de eerste uren na de bevalling voldoende. Zelf koos ik er voor om wel door te gaan. Zo bleef mijn ‘melkproductie’ voor mijn idee op gang én meer melk in de voorraad kon mijns inziens geen kwaad! Je weet natuurlijk nooit hoe de bevalling gaat en de eerste uren daarna zullen gaan verlopen…
Ik was eigenwijs
Achteraf bleek het goed dat ik mijn eigenwijsheid heb gevolgd! Met 37 weken en 3 dagen werd ik opgenomen in het ziekenhuis, in verband met mijn schommelende bloedsuikers (veel hypo’s). Het inleiden begon met een hormoonveter, dit heeft twee dagen geduurd. Deze dagen heb ik ook in het ziekenhuis gekolfd! Ik heb wel even navraag gedaan of de hormonen van de veter geen kwaad konden. In de bijsluiter stond namelijk dat overleg met de arts nodig was indien je borstvoeding gaf. Maar het kon geen kwaad. De verpleegkundigen en artsen die ik vertelde over het vooraf kolven reageerden allemaal verbaasd doch enthousiast. Ze kenden het (helaas!) nog niet. Maar mijn melk mocht er in de koelkast en bakjes werden aangedragen. Alles voor het goede doel!
Vlotte bevalling
En dit doel hebben we bereikt! Na een vlotte bevalling, lag mijn kleine wonder op mijn buik. Heerlijk in een warme doek tussen mijn borsten. Ze wist de tepels te vinden in de eerste twee uur die ze op mijn buik lag en ze heeft aan beide liggen sabbelen. Ik kon zien dat er ook wat naar binnen ging! Voor mij was het erg aangenaam dat ik al vertrouwd was met mijn borsten én er ook op vertrouwde dat er wel iets uit zou komen. Het gevoel van een zuigend kleintje vond ik een geweldige extra ervaring die hierbij kwam!
Verbaasd over tóch bijvoeden
Na deze twee uur werd mijn dochter geprikt, een suikerwaarde van 3.8, goed dus! Op dat moment kregen we te horen dat het protocol in het ziekenhuis was dat ons kindje de eerste 24 uur elke voeding ook 10 milliliter bijgevoed moest krijgen, ongeacht de suikerwaarde… Hierover verbaasden wij ons, dit was geen enkele keer eerder ter sprake gekomen. Terwijl wij toch regelmatig gesproken hadden over de eerste uren, onze wens voor borstvoeding en het bij elkaar blijven van moeder en kind! Gelukkig hoefden wij niet verder teleurgesteld te zijn, want de moedermelk stond klaar! Deze kon mijn partner dus met vingervoeden direct geven. Zowel de kersverse vader als dochter genoten hiervan! En mamma, ja, die lag toch wel trots te kijken; dat had ze maar mooi vast geproduceerd.
Minder stress in de eerste 24 uur
De eerste 24 uur kreeg ze dus na elke voeding aan de borst ook een bijvoeding van mijn colostrum. Het ging erin als koek. De bloedsuikers bleven goed. En eerlijk gezegd nam het bij mij de stress rondom de eerste voedingen ook wat weg. Het goed aanleggen en happen van mijn dochter, vond ik toch best een klus! En nu wist ik dat ze sowieso melk van mij kreeg, waardoor wij ons vooral konden richten op het goed happen. 24 uur na haar geboorte werden we ontslagen uit het ziekenhuis, het vingervoeden was niet meer nodig. Thuis hadden we nog wel wat potjes staan en ’s nachts hebben we er toch nog eentje gegeven. We wilden graag dat ze genoeg binnen zou krijgen! De kraamhulp hielp ons de dag erna volledig te vertrouwen op de borstvoeding, zonder bijvoeding. Er was melk dat wisten we, ze dronk en was tevreden, dus de potjes konden weg. Aan het einde van de kraamweek werd het ook nog eens door de weegschaal bevestigd; op dag zeven zat ons meisje boven haar geboortegewicht!
Elke dag dronk ze beter
Zelf heb ik nog wel even het idee gehad dat ons kindje na die eerste bijvoedingen al gewend was aan deze manier van voeden; eerst moeite doen aan de borst, daarna makkelijk bij pappa aan de vinger melk binnen krijgen. Maar of dit echt zo is, zullen we nooit weten. Ze leerde gelukkig elke dag beter drinken aan de borst. We hebben, vast net als vele andere moeders, onzekerheden gehad: is het wel genoeg? Wil ze nu zuigen of drinken? Is ze nu lui of verzadigd? Uiteindelijk gingen deze vragen allemaal over. Ze is nu elf weken en het drinken verloopt zonder moeilijkheden.
Achteraf blij met internet
Ik ben ontzettend blij dat ik op het internet het berichtje vond over borstvoeding en diabetes en dat ik me goed heb verdiept in het geven van borstvoeding in het algemeen en vooraf kolven in het bijzonder! Hierdoor heeft onze dochter geen kunstmatige zuigelingenvoeding gehad, was de start zeer positief en loopt de borstvoeding nu als een tierelier!
Er komt zoveel op je af als je net bevallen bent. Als je diabetes hebt, komt dit er ook nog eens bij… Je eigen bloedsuikers en je kindje dat ook geprikt moet worden. Het is dan denk ik extra fijn als je goed voorbereid bent en weet wat je wilt en hoe je dat wilt.
Met dit verhaal hoop ik te laten zien dat borstvoeding en diabetes goed samen gaan, vanaf, ja, al vóór de geboorte van je kindje!
Lees ook
- Borstvoeding als je diabetes mellitus hebt
- Borstvoeding en diabetes, ervaring van een moeder [2]
- Column: Borstvoeding en diabetes
- Afkolven van moedermelk
- Lage bloedsuikerspiegel (hypoglycaemie) bij pasgeborenen
- Het Nieuwe Borstvoeding Boek, Stefan Kleintjes, lactatiekundige Groningen-Bedum & Gonneke van Veldhuizen-Staas, lactatiekundige Helmond
- Eten voor de Kleintjes, kleintjes van 0-4 leren zelf eten, Stefan Kleintjes, kinderdiëtist en lactatiekundige Groningen Bedum; 10e druk september 2019
- Bestel hier je boeken bij Kenniscentrum Borstvoeding
\r
\r
Bronnen
- Antenatal expression of colostrum for mothers with diabetes and other mothers whose babies are likely to have feeding difficulties. Midwifery Staff with input from Paul Howatt and Diane Bond, 2005, Queensland Government.
- Het Nieuwe Borstvoeding Boek, Stefan Kleintjes, lactatiekundige Groningen-Bedum & Gonneke van Veldhuizen-Staas, lactatiekundige Helmond
- Cox, Sue, AM, BM, Filca. An ethical dilemma. Should recommending antenatal expressing and storing colostrum continue? Breastfeeding review 2010: 18(3):5-7
- Cox, Sue. Expressing and storing colostrum antenatally for use in the newborn period,,
- Effect of Antenatal Expression of Breast Milk at Term in Reducing Breast Feeding Failures.
- Expressing your milk antenatally, Information and advice for mothers to be. ©Sandwell and West Birmingham Hospitals NHS Trust
- Forster DA, Mcegan K, Ford R, Moorhead A, Opie G, Walker S, McNamara C. Diabetes and antenatal milk expressing: a pilot project to inform the development of a randomised controlled trial, 2011, Midwifery.
- Guneesh, S. & Dasgupta Ellora. Effect of Antenatal expression of breast milk at term to improve lactational performance: a prospective study,, The Journal of Obstetrics and gynaecology of India, 2009, vol 59, No. 4 p 308-311
- Singh, LT Col G, Capt R Chouhan, Maj K Sidhu, Medical Journal Armed Forces India 2009; 65: 131-133
- \t
- Naam en adres bij de reactie bekend